[dropcap]ASUNSION[/dropcap] Južnoamerički domoroci Gvarani izmislili su fudbal, a ne Englezi, saopštila je Vlada Paragvaja u dokumentarcu baziranom na spisima Jezuita.
Film podsjeća na stare spise katoličkih misionara iz 17. vijeka koji opisuju domorodačku igru u kojoj se gumena lopta na naduvavanje kontroliše stopalima.
Trenutno se izumiteljima fudbala smatraju Englezi, koji su u 19. vijeku uspostavili prva pravila ove danas najpopularnije igre na svijetu. S obzirom na to da su Južnoamerikanci neprevaziđeni majstori ove igre, sumnja je opravdana.
“Ne tražimo pravo na to u ime naroda Gvarani. Samo ističemo istorijsku činjenicu, a to je da su su igrali igru loptom koju su kontrolisali nogama kada su Jezuiti došli na ove prostore početkom 1600. godine”, rekao je Mabel Kasurano, ministar kulture Paragvaja.
Kada su prvi evropski istraživači stigli u Južnu Ameriku, Gvarani su naseljavali prostore današnje Bolivije, Brazila, Argentine, Urugvaja i Paragvaja, gdje trenutno 95 odsto stanovništva govori tim jezikom. Prvi jezuitski misionari su u svojim obavještenjima Vatikanu pisali da domoroci igraju igru loptom koja odskače. To je napisao Antonio Betankor, španski sveštenik, koji je 1609. osnovao najstariju jezuitsku misiju u Paragvaju. Misionari su pisali da se igra zove “mangai”, nazvana po mangai drvetu od kojeg su domoroci izvlačili med i gumenu smolu od koje su pravili loptu. Tu lepljivu supstancu širili su i preko drveća kako bi lovili papagaje, ali nije bilo golova.
“Lopta je mnogo odskakivala i igrači su morali da imaju dobru koordinaciju i kontrolu da bi mogli da driblaju”, navodi se u spisima Jezuita.
Igra je trajala dok se jedan tim ne umori ili odustane, čime je gubio meč. Jezuiti ističu da su Gvarani utakmice igrati nedjeljom nakon mise. I drugi domoroci su imali igre sa loptom, Asteci i Inke, mnogo prije dolaska Evropljana na njihov kontinent, ali nema dokaza da su bili u kontaktu sa Gvaranima, ističe istoričar Horhe Rubijani.
“Ne vjerujem da su Gvarani izmislili fudbal, ali svaka civilizacija je dodala nešto ovoj igri”, smatra on.
Prva moderna fudbalska pravila uspostavljena su u Engleskoj 1863. od strane Fudbalske asocijacije Engleske (FA), a prvi internacionalni meč odigran je između Engleske i Škotske 1872.
Istoričari tvrde da su engleske aristokrate igrale organizovanu igru u kojoj su loptu kontrolisali stopalima još u 15. vijeku, a navodno korijeni fudbala dosežu čak do antičke Grčke i Rima.
